Projekty Fundacji Wikimedia

September 28th, 2007
co-creation, informacyjne, polskie web 2.0, user contributed value

Kolejny artykuł przybliżający Wikipedię, po rysie historycznym jej powstania, opisie procesu tworzenia społeczności w projektach otwartej treści i problemów jakie powstają, przedstawia jakie pod-projekty powstały w ramach Fundacji Wikimedia.

Autor: Agnieszka Kwiecień – Sekretarz Stowarzyszenia Wikimedia Polska.

Popularność idei współtworzenia otwartej encyklopedii powoduje powstawanie nowych inicjatyw w zgodzie z jej duchem. Uruchamiane są projekty obejmujące kolejne kategorie treści.

Wikisłownik (ang. Wiktionary) to internetowy, wielojęzyczny słownik. Pierwszą angielską wersję językową uruchomiono 12 grudnia 2002 roku. Polska wersja powstała 29 marca 2004 r. Wikisłownik ma za zadanie wyjaśniać znaczenia słów, ich związków frazeologicznych, skrótów, wyjaśniać etymologię wyrazów, przedstawiać ich synonimy i tłumaczenia na inne języki. Wikisłownik jest także słownikiem multimedialnym – hasła są często ilustrowane grafikami, a do niektórych dodawane są nagrania wymowy. Projekt rozwija się dobrze, przekroczył już 75 tys. haseł. Wiele wpisów w wersji początkowej dodawanych jest automatycznie (boty), z czego wynika specyficzny dla projektu skokowy wzrost. Pojawiają się ciekawe inicjatywy, jak np. opracowanie słownika języka jidysz.

Wikicytaty, czyli kolekcja cytatów to Wikiquote w wydaniu polskim. Znajdziemy tam maksymy pisarzy, ludzi nauki, sztuki – również nam współczesnych, oraz cytaty z konkretnych książek, opowiadań, oraz filmów. Wikicytaty powstały 17 lipca 2004 roku i do tej pory napisano pawie 5,5 tysiąca artykułów. Cytaty są w miarę możliwości ilustrowane i linkowane do Wikipedii, tak więc czytając w Wikipedii np. biografię Terrego Pratchetta można przejść do kolekcji cytatów z jego prozy zamieszczonej w Wikicytatach i na odwrót – jeśli czytelnikowi spodoba się cytat, może przejść do artykułu w Wikipedii opisującego jego autora.

Wikibooks to z kolei biblioteka wolnych podręczników. Projekt ruszył 24 stycznia 2004 roku i posiada prawie 2,5 tysiąca tzw. modułów. Moduły to porcje tekstu odpowiadające najczęściej rozdziałom w książce. Treści można czytać on-line, część podręczników przygotowana jest do druku jak i pobrania w formacie PDF. Jest to jedna z najtrudniejszych form tworzenia treści, gdyż wymaga szerokiej znajomości tematu i przemyślenia całości zagadnienia. Można już zapoznać się z zasadami gry w szachy, poznać tajemnice protokołu IRC czy nauczyć podstaw języka japońskiego.

Wikiźródła (ang. Wikisources) są repozytorium materiałów źródłowych na wolnych licencjach, tworzą wolną, darmową bibliotekę. Polska wersja językowa powstała 24 sierpnia 2005 roku. Można w niej znaleźć m.in. niektóre szkolne lektury, dokumenty historyczne, tablice matematyczne czy kody źródłowe programów na wolnych licencjach. Zasoby projektu to obecnie prawie 8,5 tysiąca tekstów.

Wikimedia Commons to projekt, który pełni rolę repozytorium wolnych mediów, w tym zdjęć, ilustracji i plików multimedialnych, dla wszystkich projektów Fundacji Wikimedia. Projekt uruchomiono 7 września 2004 roku i funkcjonuje kilka wersji językowych, w tym polska. Dzięki temu zalogowany użytkownik może ustawić w preferencjach język polski jako domyślny. Projekt rozwija się bardzo dynamicznie, repozytorium zawiera już prawie 2 miliony multimediów na wolnych licencjach, w tym wiele zasługujących na wyróżnienie.

Wikinews to odpowiedź na potrzebę realizowania idei dziennikarstwa obywatelskiego.
Wikinews miał początkowo duże trudności, bowiem artykuły prasowe pisze się w inny sposób i w innym trybie niż hasła do encyklopedii. Hasło encyklopedyczne nie wymaga pisania pod presją czasu, podczas gdy opis bieżących wydarzeń trzeba opublikować zanim wydarzenia stracą na aktualności.

Dwa projekty również warte wspomnienia to Wikispecies i Wikiversity (pol. Wikiwersytet). Wikispecies jest projektem łączącym biologów i entuzjastów biologii, którzy tworzą wspólnie wolny, otwarty katalog gatunków. Zawiera dane o klasyfikacji roślin, zwierząt, grzybów, bakterii i innych organizmów żywych. Uruchomiony w sierpniu 2004 roku posiada już ponad 110 tys. artykułów. Wikiwersytet to najmłodszy projekt Fundacji Wikimedia, będący na razie w fazie beta. W zamyśle ma stanowić wspólnotę tworzącą i korzystającą z wolnych materiałów do nauki i ćwiczeń. Powstają w ramach tego projektu kursy dla każdej grupy wiekowej, opierają się przy tym na podręcznikach z Wikibooks, czy materiałach multimedialnych z Wikimedia Commons. Nie ma jeszcze polskiej wersji językowej tego projektu, ale można zobaczyć jak do tego zagadnienia podchodzą uczestnicy innych wersji. Z obserwacji tych projektów wynika, że chętnych do nauki jest sporo, ale na razie brakuje wystarczającej liczby przygotowujących i prowadzących kursy.

Jako podsumowanie polecam wykres przedstawiający rozwój najważniejszych projektów Fundacji Wikimedia.

Both comments and pings are currently closed.